دلیل ایجاد کرمک؛ علائم تا درمان در بزرگسالان و کودکان

کرمک نوعی بیماری روده ای است که بیشتر در کودکان سه تا پنج سال بروز می کند. این عارضه یک بیماری انگلی است که به دلیل وارد شدن تخم های کرم انگلی به بدن ایجاد می گردد. کرم روده انواع مختلفی دارد که عبارت اند از : کرم های تخت که انواع کرم های نواری را شامل می شوند و کرم های سنجابی و قلابی که موجب بروز عفونت های آسکاریازیس می گردند. در ادامه به علائم، درمان و نحوه پیشگیری از ابتلا به این بیماری اشاره شده است.

علائم کرمک

این بیماری همراه با علائمی است که ممکن است در بسیاری از بیماری های دیگر بروز کند. اما داشتن همه این علائم با هم، نشان از وجود کرم های انگلی در روده می باشد. این علائم عبارت اند از :

• اسهال
• داشتن نفخ روده
• خستگی
• درد در ناحیه شکم و روده ها
• کاهش وزن
• حساسیت های شکمی و غیره.
• افرادی که دارای کرم روده هستند ممکن است دچار اسهال خونی نیز گردند.

مقالات دیگر: اسهال مزمن

در افرادی که به کرمک مبتلا هستند عفونت روده ای ممکن است باعث وجود خون و مخاط در مدفوع گردد. یکی دیگر از علائم شایع در بیماری کرم های روده، ایجاد خارش در انتهای روده و مقعد است. این خارش ها در ناحیه مقعد ممکن است در هنگام شب و خواب بیشتر شود. همچنین در هنگام دفع مدفوع نیز کرم های انگلی نیز دفع می شوند که ظاهری سفید رنگ و بسیار کوچک دارند جالب است بدانید این کرم ها با چشم غیر مسلح نیز قابل مشاهده هستند. البته در افراد بزرگسال ممکن است کرم های روده ای هیچ گونه علائمی نداشته باشند و فرد سالها مبتلا به این عارضه باشد در حالی که علائمی را نشان نمی دهد.

علت ایجاد کرم های روده ای

کرم های انگلی روده معمولا از طریق دهان و خوردن غذاهای آلوده وارد بدن می شوند. مصرف غذاهای نپخته، گوشت های حیوانات آلوده مانند گاو، گوسفند و ماهی، تماس با خاک یا سطوح آلوده نیز می تواند باعث ایجاد این بیماری شود. هنگامی که فرد در معرض سطوح آلوده به تخم های کرم های انگلی قرار می گیرد، با آلوده شدن دست ها این انگل ها می توانند از طریق تماس دست با دهان وارد بدن فرد گردند.

بعد مدت زمان معینی این تخم ها با عبور از معده وارد روده انسان شده و در آنجا تکثیر پیدا می کنند. از دیگر علل ایجاد این بیماری مصرف آب آلوده، رعایت نکردن بهداشت و نشستن دست ها، سفر به مناطقی که احتمال شیوع این بیماری بیشتر است و غیره می باشد. کودکان بین سه تا 6 سال به دلیل داشتن روده های حساس تر بیشتر در معرض ابتلا به کرم روده هستند.

همچنین به دلیل عدم رعایت نکردن بهداشت و بازی در مکان های آلوده مانند خاک نیز ریسک ابتلا به این بیماری در کودکان بیشتر است. همچنین افراد مسن به دلیل ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن ممکن است نتواند به خوبی عفونت های ناشی از کرمک را دفع کرده و علائم در آنها شدید تر بروز کند. طبق گزارشات سازمان بهداشت جهانی مردم کشور های در حال توسعه بیشتر در معرض خطر ابتلا به کرم روده هستند و حدود 10 درصد افراد مبتلا را در سراسر جهان مربوط به این کشور ها می باشد.

تشخیص کرم روده

تشخیص کرم روده با توجه به علائم آن توسط متخصص گوارش و کبد انجام می شود. اگر فرد دارای همه علائم گفته باشد به احتمال زیاد مبتلا به کرم روده است. پزشک با بررسی علائم و همچنین معاینه نمونه مدفوع فرد به تشخیص دقیق این بیماری پی می برد. یکی از تست هایی که برای تشخیص وجود تخم های کرم روده در ناحیه مقعد صورت می گیرد، آزمایش نوار اسکاچ است.در این تست با استفاده از نوار های مناسب که در ناحیه مقعد قرار می گیرد پزشک می تواند در زیر میکروسکوپ تخم های کرم روده را در صورت وجود شناسایی کند.

اگر این آزمایش وجود تخم های کرم را تایید نکند، ممکن است پزشک آزمایش خون را برای فرد تجویز می کند. در این آزمایش خون ، آنتی بادی هایی که بدن علیه کرم انگلی تولید کرده است در خون قابل شناسایی هستند. با وجود این آنتی بادی های مخصوص می توان به وجود عفونت کرمک پی برد. در بعضی از موارد بسته به شدت این بیماری، پزشک می تواند با استفاده از تصویربرداری های مغناطیسی و رادیوگرافی از ناحیه روده، به وجود کرم های انگلی پی ببرد.

پیشگیری و درمان های کرمک

بسته به نوع کرم های انگلی موجود و همچنین شدت آنها، درمان متفاوتی وجود برای این بیماری وجود دارد. گاهی شدت این بیماری کم بوده و سیستم ایمنی بدن نیز قوی می باشد، در این حالت معمولا کرم های روده ای به صورت خود به خودی از بین رفته و مشکل حادی را برای فرد ایجاد نمی کنند.

اما در بعضی مواقع شدت بیماری زیاد بوده و عفونت ناشی از آن نیز در حدی است که برای کنترل آن نیاز به مصرف داروهای ضد انگلی می باشد. پزشک با توجه به علائم شدت عفونت ناشی از کرم های انگلی، داروهای مناسب را برای کنترل این بیماری تجویز می کند. داروها نیز بسته به نوع کرم ها می تواند متفاوت باشد. به طور کلی درمان عفونت های انگلی کرم روده با مصرف داروهای خوراکی قابل درمان است. این داروها کرم های موجود در روده را از دیواره و مخاط روده جدا کرده و همراه مدفوع دفع می کند.

مقالات دیگر: کرم روده

از آنجا که همواره پیشگیری بهتر از درمان است، توجه به نکات بهداشتی ساده می تواند از بروز این بیماری جلوگیری کند. این نکات شامل این موارد است :

نکات بهداشتی برای پیشگیری از کرمک

• پرهیز از مصرف خوراکی های نپخته مانند گوشت ماهی و گوسفند
• شستن مکرر دست ها با آب و صابون
• تقویت سیستم ایمنی با مصرف خوراکی ها و مکمل های مربوطه
• شستن دقیق سبزیجات خام و میوه ها
• گرم کردن غذاهای مانده
• رعایت نکات بهداشتی در سفرها و غیره.

عوارض ناشی از بیماری های کرم روده

عوارض اصلی ناشی از هجوم کرم های روده در صورت عدم درمان مشکل، بدتر شدن وضعیت عمومی است. فلوک کبدی می تواند منجر به عوارض جدی تری به خصوص بیماری مجرای صفراوی شود.

کرمک شایعترین انگل جوامع بشری در هر سنی خاصه در کودکان هست. کرمک طولی در حدود نیم تا یک سانتیمتر دارد. در بیشتر موارد، عفونت کرمک منجر به بروز عارضه و مشکل جدی نمی شود. همچنین در برخی موارد نادر، اگر تعداد کرمک ها زیاد باشد، این امکان وجود دارد که تخم ها از مقعد به واژن، رحم، لوله های فالوپ و یا نواحی اطراف ارگان های لگنی برسند. در چنین شرایطی، شاهد بروز التهاب واژن خواهیم بود.

برخی دیگر عوارض احتمالی ابتلا به کرمک عبارت است از:

• عفونت باکتریایی ناشی از تخم گذاری در اطراف مقعد که باعث خارش دم صبح میشود.
• عفونت مجاری ادراری
• کاهش وزن